Inzicht: Ken je speelveld

Voordat je de weg naar samenwerking inslaat, is het van belang om het speelveld in kaart te brengen. Een kort vooronderzoek biedt een waardevolle basis. Wat is er al bekend over het bedrijventerrein? Zijn er al bestaande initiatieven of projecten? Begrijpen andere belanghebbenden wat er op het spel staat?

Het is ook van belang om te onderzoeken welke kennis en middelen anderen al hebben. Dat lijkt soms vanzelfsprekend, maar dat is het niet. Identificeer potentiële partners, zoals lokale bedrijven, andere overheidsinstanties en netwerkbeheerders. Samen sta je sterker en kun je gebruikmaken van elkaars expertise en ervaring. Deel deze informatie ook met de anderen.

Data-analyse: De kracht van informatie

Een gedegen data-analyse vormt de ruggengraat van een succesvol initiatief. Wat heb je nodig om een realistisch beeld te krijgen van de huidige situatie? Welke bronnen kunnen je voorzien van relevante informatie? Dit kan variëren van energieverbruikscijfers tot milieueffectrapportages. Het doel is om feitelijke gegevens te verzamelen die als basis dienen voor gerichte acties. Dat is niet moeilijk, maar vergt wel even gerichte aandacht. Er zijn verschillende online tools beschikbaar om energiegebruiksgegevens inzichtelijk te maken. Let op, de ondernemers moeten hier wel toestemming voor geven.

Benieuwd naar verduurzaming bedrijventerreinen in uw #gemeente? Vraag de #checklist nu op via marketing@Synnovem.nl of laat een ”Check” achter in de reacties, dan nemen wij contact met u op.

Verbinding en actie: Het actieplan

Met een gedegen inzicht in het speelveld en relevante data, is het tijd om over te gaan tot actie. Hoe zorg je ervoor dat alle belanghebbenden betrokken zijn en hun inbreng hebben? Maak een kort en eenvoudig stappenplan, met een helder proces en realistische planning. Dat past op 1 A4, maar besteed er wel vooraf aandacht aan.

Denk vooraf ook aan wettelijke verplichtingen. Dit vormt niet alleen een juridische noodzaak maar kan ook als richtlijn dienen voor het opstellen van je actieplan. Voor bedrijven is het voldoen aan wettelijke verplichtingen soms al voldoende (denk aan de meldplicht of verplichte maatregelen die zich binnen 5 jaar terugverdienen). Leg de lat dus niet te hoog. Dat is ook wat wij bedoelen met economiseren. Maak inzichtelijk wat het de ondernemer oplevert. Er valt namelijk geld te besparen en te verdienen met duurzaamheidsmaatregelen.  Maak ook inzichtelijk wat de meerwaarde is van samenwerking. Oplossingen voor o.a. netcongestie kunnen bijna niet meer individueel worden gerealiseerd

Coöperatie, BIZ en uitgebreide parkmanagementdiensten

Het oprichten van een coöperatie op een bestaand bedrijventerrein biedt bedrijven de mogelijkheid om gezamenlijk duurzame initiatieven te financieren en beheren. Een coöperatie creëert een platform voor samenwerking, waarin bedrijven niet alleen hun krachten bundelen voor duurzaamheid maar ook voor gezamenlijke marketing en promotie.

Het uitbreiden van parkmanagementdiensten op een bedrijventerrein is een strategie die gericht is op het verbeteren van de algehele kwaliteit van het bedrijventerrein. Vaak is de basis (schoon, heel, veilig) geregeld. Uitbreiding van diensten sluit dan aan op een bestaande structuur en richt zich bijvoorbeeld op duurzaam beheer van groen, mobiliteitsoplossingen, afvalverwerking, energiebeheer en andere (duurzaamheids)initiatieven.

Waar nog geen georganiseerde structuur is, kan een Bedrijveninvesteringszone (BIZ) een oplossing bieden. BIZ is een instrument waarmee ondernemers gezamenlijk investeren in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving. Hiermee kunnen duurzaamheidsprojecten worden gefinancierd en uitgevoerd, zoals energie-efficiëntieverbeteringen, groenvoorzieningen en mobiliteitsoplossingen.

Rol gemeente

Voor de gemeente is het belangrijk om vooraf te bepalen welke rol zij wil spelen. Met meer eigenaarschap neemt de invloed ook toe, maar ook de risico’s. Als het gaat om het oprichten van een energiecoöperatie is het bijvoorbeeld de vraag: stimuleert de gemeente dit alleen of neemt zij ook echt deel (bijvoorbeeld met wethouder in het bestuur) of wordt het een gemeentelijk energiebedrijf?

Samenwerking, borging en een doordachte organisatievorm zijn sleutelwoorden. Bij de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen is het cruciaal om duurzaamheid vanaf het begin te integreren. Het oprichten van nieuwe organisatievormen, zoals coöperaties, verenigingen, mandeligheid of zelfs (energie) BV’s, biedt de mogelijkheid om duurzaamheid in de kern van de bedrijfsvoering te verankeren.

De (energie-)coöperatie

Een coöperatie stelt bedrijven in staat om gezamenlijk duurzame initiatieven te financieren en te beheren. Hierbij delen ze niet alleen de kosten, maar ook de verantwoordelijkheid voor het realiseren van duurzame doelstellingen. Deze gezamenlijke aanpak creëert een gemeenschappelijk belang. Wat komt er kijken bij het oprichten van zo’n coöperatie?

Hoewel deelname vrijwillig moet zijn, betekent dit niet dat het vrijblijvend is. Ook zal er een keuze moeten worden gemaakt voor een project- of een groeimodel. Dit werkt namelijk door in de boekhouding, bankfinanciering en de complexiteit rondom geld lenen van leden.

Leestips

“Verduurzaming bedrijventerreinen met energiehubs” – Royal HaskoningDHV. Lees hier hoe samenwerking in energiehubs op bedrijventerreinen kan leiden tot aanzienlijke CO2-reductie. Een inzichtelijk artikel dat de voordelen van energiehubs verkent.

Monitor Verduurzaming Bedrijventerreinen (TNO) + Dashboard Ontdek de laatste bevindingen over de verduurzaming van bedrijventerreinen in Nederland met de Monitor Verduurzaming Bedrijventerreinen van TNO. Het bijbehorende dashboard biedt actuele gegevens en inzichten.

Governance op Bestaande Bedrijventerreinen in Nederland (STEC Groep). De STEC Groep verkent diverse governance-modellen op bestaande bedrijventerreinen in Nederland. Duik dieper in deze materie met het rapport dat je hier kunt vinden.

“Samen Werken: Kiezen voor Toekomstbestendige Bedrijventerreinen” – Raad voor de Leefomgeving De Raad voor de Leefomgeving biedt waardevolle inzichten en aanbevelingen in het rapport “Samen Werken,” waarbij de focus ligt op het kiezen voor toekomstbestendige bedrijventerreinen.

Stappenplan Lokale Energiesystemen (RVO) + FAQ Het stappenplan voor lokale energiesystemen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) is een handige gids voor gemeenschappen die hun energie willen verduurzamen. Vind het stappenplan hier.

Handreiking Slimme Energiesystemen (TKI, RVO). Waardevolle inzichten over slimme energiesystemen met de handreiking van het Topconsortium voor Kennis en Innovatie (TKI) en de RVO. Raadpleeg de handreiking hier.

“Verduurzaming van Bedrijventerreinen” – CE Delft CE Delft biedt analyses en aanbevelingen voor de verduurzaming van bedrijventerreinen.

Energie Samen Academie. De Energie Samen Academie biedt een schat aan kennis en educatieve materialen over duurzame energie-initiatieven.